NRC Dagbladjournalist Paul van der Steen schreef over ‘smeulende onrust’ in zijn column naar aanleiding van de Provinciale Statenverkiezingen en brengt het amusant in relatie met Carnaval. Aanleiding is het feit dat de PVV de grootste partij is geworden in onze Zuidelijkste provincie. Hij trekt een parallel tussen de opstanden in het Midden Oosten en de tienduizenden carnavallisten die onherkenbaar verkleed de straat op trekken, alsof ze betogen. Het kleurrijk geheel oogt als een demonstratie tegen de smeulende onrust. Het zijn vooral die twee woorden die voor mij het gevoel vertalen dat langzamerhand onze samenleving besluipt. Ik zocht al een tijdje naar een goede omschrijving voor het gevoel dat mij bekruipt als ik met mensen spreek over de toestand van deze wereld. ‘Smeulend’ vertolkt vooral het geniepige, onderhuidse proces dat zich lijkt af te spelen. Een gloeiende en verwoestende kracht die niet met grote vlammen zichtbaar aan het oppervlakte woedt maar een heimelijk bestaan leidt, maar even dreigend is als een vlammenzee. Een vlammenzee kun je zichtbaar bestrijden voordat het met een allesvernietigende kracht alles tot stof slaat. Het gevaar vertaald zich inderdaad het best in het tergend langzaam en haast onzichtbaar vuur dat zich maar moeizaam laat bestrijden.
Het is het gevoel van onrust en onvrede dat veel mensen laten vertalen in de oppervlakkige kretologie van slechts één man die hele horden dicteert en aanspoort om deze dreiging een gezicht te geven. Hij doet dat voornamelijk door op een gevaar te wijzen dat verwaarloosbaar klein is in vergelijking tot de ware problemen in onze samenleving. Een zichtbare bedreiging kun je immers afweren, bestrijden of zelfs aanvallen. Hierin schuilt de betekenis van de scherpe woordencombinatie van de columnist: ‘smeulende onrust’. Het is de stellige overtuiging van de zogenaamde voorvechter van de vrijheid dat er een gevaar dreigt, terwijl hij hoogstpersoonlijk de vlam heeft ontstoken die nu onderhuids woekert. De zuurstof wordt geleverd door de duizenden die zich gedwee laten leiden. Voordeel is dat bij smeulend onrust rook valt te ontwaren. Waar rook is, is vuur, en dat kun je blussen.
